Türk Devletlerinin Afet ve Acil Durum Yönetim Sistemleri ve Karşılaştırılması


Tercan B.

Sosyal ve Beşeri Bilimlerde Uluslararası Araştırma ve Derlemeler, Ayşe CEYLAN ÇATALCI, Editör, Serüven Yayınevi, Ankara, ss.395-412, 2023

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: Serüven Yayınevi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.395-412
  • Editörler: Ayşe CEYLAN ÇATALCI, Editör
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Afetler, varoluşumuzun başlangıcından beri insanları olumsuz anlamda etkilemektedir. Bu olumsuz etkiler karşısında bireyler ve toplumlar, afetlerin sonuçlarına maruz kalmalarını azaltmak için birçok girişimde bulunmaktadır. Ayrıca afetlerin ilk etkilerinin yanı sıra afet sonrası müdahale ve kurtarma ihtiyaçlarını ele almak için de önlemler geliştirilmektedir. Aynı zamanda devletler de bir dizi politika ve kurumsal değişiklikler yaparak kapsamlı bir afet ve acil durum yönetimi sistemi oluşturmaktadır. Bu anlamda tüm bu çabaların ortak yanı afetlerin yönetimidir. Afet yönetimi; bireysel ya da toplumsal hasar oluşturabilecek her türlü tehlikeye karşı zarar azaltıcı risk yönetimi faaliyetlerinin, olası hasara karşı hazırlık çalışmalarının, hayat kurtarıcı müdahalenin ve afet yaşanmadan önceki durumdan daha iyi koşullara ulaşmak için iyileştirme faaliyetlerinin yer aldığı bir süreç yönetimidir. Bu süreç yönetimi, mevcut kaynakların organize edilmesi, gerekli planlama ve değerlendirmeler yapılarak yeni kaynakların oluşturulması ve risklerin gerçekleşmesi durumunda bu kaynakların en etkin bir şekilde kullanılmasını içermektedir. Afet yönetiminde stratejik hedefler can, mal ve mülkü korumak, hayat kurtarmak ve temel ihtiyaçları olan bireyler için gerekli acil yardım hizmetlerinin ve iyileştirme hizmetlerinin koordine edilmesi üzerine kurgulanmıştır. Can, mal ve çevreye verilen zararın azaltılması gibi afet yönetimine rehberlik eden kavramlar, tüm dünyada neredeyse aynıdır. Ancak afetlerin yönetimini gerçekleştirme kapasitesi hiçbir şekilde tek tip değildir. Siyasi, kültürel, ekonomik ya da başka nedenlerle bazı ülkeler ve bazı bölgeler sorunu çözmede diğerlerinden daha yeteneklidir. Bu bilgiler doğrultusunda bu çalışmada, altı Türk devletinin (Türkiye, Azerbaycan, KKTC, Kırgızistan, Özbekistan ve Kazakistan) afet ve acil durum yönetim sistemi incelenerek ülkemiz ile karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırma sonucunda ne gibi benzerlik ve farklılıkların olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır.