Engellilerin Afet Toplanma Alanlarına Erişebilirliğinin Ağ Analizi Yöntemiyle Belirlenmesi: Kastamonu İl Merkezi Örneği


Kesik O. A., Taştan B., Azgın T.

Menba Su Ürünleri Fakültesi dergisi (Online), cilt.10, sa.1, ss.13-27, 2024 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 10 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2024
  • Dergi Adı: Menba Su Ürünleri Fakültesi dergisi (Online)
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.13-27
  • Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Küresel iklim değişikliği, çarpık kentleşme, çevre sorunları, nüfus artışı, savaşlar ve trafik kazaları gibi birçok sebepten dolayı afet sayısı ve sıklığında artışlar olmuştur. Bu trajediler sonucunda her geçen gün topluma yeni engelli bireyler katılmaktadır. Afet sonrası çalışmalarda engellilerin olay yerinden en kısa sürede afet toplanma alanlarına tahliyesi afetlerden dolayı ortaya çıkabilecek zararların büyümesini engelleyecektir. Çalışmada Kastamonu il merkezinde bulunan binaların afet toplanma alanlarına erişilebilirliği yapay zeka teknolojisiyle elde edilen mekansal veriler ve ağ analizi tekniği kullanarak belirlenmiştir. Binaların sayısallaştırılmasında QGIS yazılımında çalışan MapFlow aracı kullanılmıştır. Erişilebilirliğin belirlenmesi için ağ analizine ihtiyaç duyulmaktadır. Analizde kullanılacak yollara ait veriler Open Street Map adresinden indirilmiş, 57 adet afet toplanma alanına ait koordinat verileri de kullanarak ağ yapısı oluşturulmuştur. Erişilebilirlik analizi için toplu taşıma parametresi temel alınmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre binaların % 58’inin afet toplanma alanlarına erişebilirliği bulunmaktadır. Engelli erişilebilirliğiyle eğim arasında doğrusal bir ilişki bulunmaktadır. Arazinin eğim durumu da göz önüne alındığında engelli erişilebilirliğinde % 36 oranında azalma ortaya çıkmıştır. Sonuçta engellilik endeksi ve erişilebilirlik kısıtlamasına göre şehirdeki bulunan binaların 3466’sının afet toplanma alanlarına erişilebilirliğinin bulunduğu, 4910 binanın ise erişilebilirliğinin bulunmadığı tespit edilmiştir.