İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi, sa.17, ss.17-39, 2022 (Hakemli Dergi)
Feminist terim çevirisi, çeviri etkinliğinin hem dilsel hem de edimsel yanlarını bir
araya getirir ve çeviri eylemini yalnızca biçime dayalı bir aktarımdan ziyade işlev
odaklı bir sürece dönüştürür. Akademisyen, aktivist veya alan uzmanı gibi farklı
rollerle, bazen de bu kimliklerin tamamıyla çeviriyi gerçekleştiren çevirmenler,
çeviri sürecinde uyguladıkları çeşitli çeviri stratejileri ile kaynak dildeki terimlere
ilişkin bilgi yüklerini ve bağlamsal tanımları erek dil ve kültür dizgesinde telafi
etmeye çalışırlar. Bu hususta, bu çalışma, Türkiye'de toplumsal cinsiyet ve kadın
çalışmaları alanında yayıncılık faaliyetleri yürüten akademik dergilerde feminist terim çevirisi uygulamalarında öne çıkan pratik eğilimleri ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, Türkiye’nin ilk
akademik kadın ve toplumsal cinsiyet araştırmaları dergisi olan İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi'nden [Istanbul
University Journal of Women’s Studies] başlayarak Türkiye'de bu alanda faaliyet yürüten ve en güncel çevirileri yayımlamış
olan Kültür ve Siyasette Feminist Yaklaşımlar [Feminist Approaches in Culture and Politics], Kaos Q+ ve Feminist Tahayyül:
Akademik Araştırmalar Dergisi [Feminist Imagination: Journal of Academic Studies] gibi yayınlardan seçilen çevirilerdeki
feminist terim çevirisi uygulamaları karşılaştırmalı olarak incelenecektir. Yapılacak değerlendirmelerin odağında ağırlıklı
olarak feminist terim çevirisi stratejileri yer alacak olsa da, dergilerin faaliyet alanları ile dergilerden seçilen çevirilerde öne
çıkan feminist terim çevirisi uygulamaları arasındaki bağlantılar da değerlendirmeye dahil edilecektir.
Anahtar kelimeler: Akademik feminist yayıncılık, feminist terminoloji, feminist terim çevirisi, çeviri stratejileri, toplumsal
cinsiyet araştırmaları
Feminist term translation brings both linguistic and pragmatic sides of translation
together and turns the act of translation into a function-driven process rather
than a solely form-based transfer. Translators, who join it under different roles
such as academics, activists, or field experts, sometimes all at the same time, try
to make up for the information loads and contextual definitions regarding the
source terms in the target language and culture system with various translation
strategies during the process of translation. This study aims to reveal practical
tendencies in the feminist term translation activities in academic journals of
gender and women’s studies in Turkey. In this respect, feminist term translation
practices in selected texts from three journals, namely Feminist Approaches
in Culture and Politics [Kültür ve Siyasette Feminist Yaklaşımlar], Kaos Q+, and
Feminist Imagination: Journal of Academic Studies [Feminist Tahayyül: Akademik
Araştırmalar Dergisi], which have published the most recent translations in the
field, will be discussed from a comparative perspective, starting from Istanbul
University Journal of Women’s Studies [Istanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları
Dergisi], the first academic journal of gender and women’s studies in Turkey.
In the analysis, the main focus is on feminist term translation strategies, while
an evaluative framework will be drawn on the connections between journals’
areas of focus and feminist term translation practices applied under them.
Keywords: Academic feminist publishing, feminist terminology, feminist term
translation, translation strategies, gender studies